Azerbaycan, Bangladeş, Endonezya, İran, Malezya, Mısır, Nijerya, Pakistan ve Türkiye gibi İslâm Ülkeleri hükümet veya devlet başkanlarının kurdukları ve artık kısaca  D-8 olarak tanımlanan örgüt kısa bir süre önce, Mısır başkenti Kahire’de tarihi bir toplantı yaptılar. Ülkemizin 54.Hükümetinin Başbakanı olan merhum Prof.Dr. Necmettin Erbakan önderliğinde oluşturulan örgütün üyeleri, aynı zamanda İslam İşbirliği Örgütü'nün de üyeleridir. D-8 üyeleri tabii kaynakları, kalabalık nüfusları ve potansiyel pazarlarından ötürü kendi bölgelerinde önemli konum arz etmektedirler.

Malezya'nın başkenti Kuala Lumpur'da düzenlenen altıncı D-8 zirvesinde örgütün Daimi Sekreteryası'nın İstanbul'da olmasına karar verildi ve bu karar, 20 Şubat 2009 tarihinde imzalanan anlaşma ile resmiyet kazandı.

            22 Ekim 1996 tarihindeki "Kalkınmada İşbirliği Konferansı"nı izleyen bir dizi hazırlık toplantılarından sonra 15 Haziran 1997 yılında İstanbul'da yapılan Devlet ve Hükûmet başkanları zirve toplantısında D-8'in kuruluşu resmen ilan edildi.

Örgütün bayrağında yer alan altı yıldız temel ilkeleri sembolize etmektedir. Bayraktaki altı temel ilkeyi sembolize eden altı yıldızın anlamları şunlardır.

1. Savaş değil, barış,

2. Çatışma değil, diyalog,

3. Çifte standart değil, adalet,

4. Üstünlük değil, eşitlik

5. Sömürü değil, adil düzen,

6. Baskı ve tahakküm değil, insan hakları, hürriyet ve demokrasi.

D-8 kapsamındaki iş birliği, esas itibarıyla sektörel bazda yürütülmektedir. Bu kapsamda:

*Bangladeş: Kırsal kalkınma

*Endonezya: Yoksullukla mücadele ve insan kaynakları

*İran: Bilim ve teknoloji

*Malezya: Finans, bankacılık ve özelleştirme

*Mısır: Ticaret

*Nijerya: Enerji

*Pakistan: Tarım ve balıkçılık

*Türkiye: Sanayi, sağlık ve çevre

alanındaki iş birliği çalışmalarını koordine etmektedir. Bu önemli örgütün yönetim organları da şunlardır:

Zirve: Devlet/hükûmet başkanlarının iki yılda bir gerçekleştirdikleri toplantılardır. D-8'in en üst düzey karar alma organıdır.

Konsey: Üye ülkelerin dış işleri bakanlarının katılımı ile gerçekleştirilen toplantılarıdır.

Komisyon: Üye ülkelerin kıdemli uzmanlarından oluşan ve eş güdüm çalışmalarını yürüten kurul toplantılarıdır.

            Genel Sekreterlik: D-8 Grubunun çalışmalarına sekreterya hizmetleri sunan ve üye ülkeler arasındaki iletişimi sağlayan icra direktörlüğünü Türkiye tarafından atanan bir büyükelçi İstanbul'da bulunan merkezinden yürütmekte idi. 2006 Bali Zirvesi'nden sonra icra direktörlüğünün statüsü genel sekreterliğe çevrildi.

D-8 örgütünün amacı, büyük bir ekonomik potansiyeli, çeşitli kaynakları, geniş bir nüfus ve coğrafi alanı temsil eden sekiz ülke arasında ticaret ilişkilerinde yeni fırsatlar yakalamak ve çeşitlendirmek, uluslararası düzeyde karar alma sürecine katılımı artırmak, daha iyi hayat şartları sağlamak, somut ortak projeler etrafında ekonomik iş birliğini geliştirmek ve gelişmekte olan ülkelerin dünya ekonomisindeki durumlarını güçlendirmektir.

            D-8 kurucu üyelerinin kompozisyonunun da yansıttığı gibi bölgesel olmaktan çok küresel bir kuruluştur. Üyelik, grubun hedeflerini, ilkelerini benimseyen ve ortak bağları paylaşan diğer gelişmekte olan ülkelere de açıktır.

            D-8, üye ülkelerin bölgesel ve uluslararası örgütlere üyeliklerinden kaynaklanan ikili ve çok taraflı taahhütleri üzerinde olumsuz etkisi olmayan bir forumdur.

D-8 ülkelerinde en sanayileşmiş ve gelişmiş olan ekonomi Türkiye Cumhuriyeti ekonomisidir. Türkiye’yi Endonezya, İran, Mısır, Pakistan, Malezya, Nijerya ve Bangladeş izler.

*Bugüne kadar on bir D-8 zirve toplantısı yapıldı

*D-8’ler, 15 dış işleri bakanları toplantısı, 20 komisyon toplantısı, 70 de teknik nitelikli komisyon gerçekleştirildi.

*Kuruluşunda sekiz ülkenin gayri safi millî hasıla 690 milyar dolarken, artık 4,5 trilyon doların üzerindedir.

*D-8 kurulurken ülkelerin tek başına millî geliri 872 dolarken bugün 1500 dolardır. *İhracat 239 milyar dolardan 600 milyar dolara yaklaştı.

*İthalat 235 milyar dolarken yaklaşık 500 milyar dolara çıktı.

*D-8 Resmi Web Sitesi13 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

*D-8 Genel Sekreteri Dr. Dipo Alam ile röportaj 18 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

*D-8 ile ilgili tüm bilgi, belge ve haberler 11 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

            Gelişen Sekiz Ülke Teşkilatı (Developing Eight Organization for Economic Cooperation, D-8), kalkınmakta olan Müslüman ülkelerin dünya ekonomisindeki yerlerini güçlendirmek ve yeni ticaret imkanları sağlamak amacıyla 1997 yılında Türkiye’nin öncülüğünde kurulmuştur.

Türkiye, Endonezya, Malezya, Bangladeş, Pakistan, Nijerya, Mısır ve İran’dan oluşan D-8 Kurucu üyeleri, aynı zamanda İslam İş birliği Teşkilatı üyeleridir ve nüfuslarının önemli çoğunluğunu Müslümanlar oluşturmaktadır. Bu durum D-8 Teşkilatı’nın aynı zamanda İslam coğrafyası açısından da önem taşıdığını göstermektedir. 2014 yılında Birleşmiş Milletler tarafından "Gözlemci Statüsü" verilen teşkilat, Güney-Güney iş birliğinin önemli bir örneğini oluşturmaktadır. D-8 Teşkilatı üyeleri tarafından Tercihli Ticaret Anlaşması kabul edilmiştir. 2021 yılında düzenlenen Onuncu Zirve Toplantısı’nda “2020-2030: D-8 10 Yıllık Yol Haritası” kabul edilerek teşkilatın uzun dönemli vizyon hedefleri belirlenmiştir. Yeni üye alımlarının teşkilatın gündeminde olduğu bildirilmiştir. 8 Haziran 2024’te “Gazze’deki Durum” temasıyla İstanbul’da Olağanüstü Dışişleri Bakanları Toplantısı gerçekleştirilmiş ve Gazze’de koşulsuz bir barışın talep edildiği “Ortak Bildiri” kabul edilmiştir.

Geçtiğimiz 18-19 Aralık 2024 tarihlerinde Kahire’de, D-8 Teşkilatı’nın On Birinci Zirvesi, “Gençliğe Yatırım Yapmak ve KOBİ'leri Desteklemek: Geleceğin Ekonomisini Şekillendirmek” temasıyla düzenlenmiştir. Zirve’ye D-8 üyesi olmayan Filistin Devlet Başkanı, Lübnan Başbakanı ve İslam İş Birliği Teşkilatı Sekreteri de katılmışlardır. Genel Sekreter, D-8 ve İslam İş Birliği Teşkilatı arasında mutabakat zaptının resmileştirdiğini duyurmuştur. Zirvede görüşülen en önemli siyasi konular; Gazze, Lübnan ve Suriye konuları olmuştur. Zirve sırasında “Gazze ve Lübnan’daki İnsani Kriz ve Yeniden Yapılanma Zorlukları” özel oturumu düzenlenmiş, Gazze ve Lübnan’daki sorunlar ve bölgenin yeniden imarı görüşülmüştür.

            Cumhurbaşkanı Erdoğan, zirvede yaptığı konuşmada adil ve kalıcı bir barış için D-8 ülkelerinin ortak çaba harcaması gerektiğini dile getirmiştir. Cumhurbaşkanı, ayrıca üye ülkelerin Devlet Başkanları ile ikili görüşmeler gerçekleştirmiş, bölgesel sorunları görüşmüştür. İran Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan’ın Kahire Zirvesi’ne katılımı, üst düzey bir İranlı yetkilinin on bir yıl aradan sonra Mısır’a gerçekleştirdiği ilk ziyaret olmuştur.

            Kahire Zirvesi’nin en önemli sonucu, Azerbaycan’ın tam üyeliğinin oy birliğiyle kabul edilmesidir. Böylece ilk kez teşkilatın üye sayısı artmıştır. Teşkilatın üye sayısının artması, üye ülkeler arasında ekonomik, ticari ve siyasi yeni iş birliği alanları yaratma potansiyeli açısından önemlidir. Ayrıca, Antalya, 2025 yılı D-8 turizm şehri seçilmiş, Endonezya bir sonraki dönemin yeni başkanı olarak seçilerek D-8 Teşkilatı On İkinci Zirve’sine ev sahipliği yapması kararlaştırılmıştır.